Hallo Petra, terecht wat jij hier zegt. Ik denk dan aan Kahneman’s ‘Fast thinking, slow thinking’. Hij onderscheidt twee ‘persoonlijkheden’ of systemen in ons brein. Systeem 1 van vechten of vluchten, snelle voorkeuren of afkeuren, triggers, patronen, snelle how to’s, automatismen die ons helpen, etc. Systeem 2 is van het afwegen, vergelijken, prioriteiten stellen, onderzoeken.
Kahnemans boodschap is dat we veel meer doen vanuit Systeem 1 dan we beseffen. Dat is niet persé slecht, want je kunt niet alles uitgebreid overwegen. Patronen die je herkent maken dat je de gang er een beetje in houdt. Niettemin is Systeem 1 de bron van veel vertekeningen (biases) zoals Kahneman uitgebreid laat zien. Hij neigt ernaar Systeem 2 als corrector en opvoeder van Systeem 1 te beschouwen. Daar heeft hij wel gelijk in, maar toch blijft het enigszins onderbelicht dat Systeem 1 eerst veiligheid nodig heeft voor het iets wil aannemen van Systeem 2. (Door dit te schrijven zie ik het opeens duidelijker.) En daarmee zijn we weer terug bij jouw punt.