Hij zat tegenover me en schuifelde een beetje ongemakkelijk op zijn stoel. “Het komt er geloof ik op neer, dat iedereen in het project van me baalt. Ze vinden me een hork en een humorloze slavendrijver.” Hij zuchtte en vervolgde: “Ze gaan zonder mij koffie drinken. En eentje is laatst gewoon opgestapt omdat ze niet meer met me wilde werken.” Hij keek me onzeker aan.

Strak op de bal

Ik had helemaal niet idee dat er een humorloze, slaven drijvende hork tegenover me zat. In ons intakegesprek had ik hem leren kennen als energiek, vol humor en erg gepassioneerd over zijn vakgebied.

Maar in zijn rol als projectleider gebeurde er iets met hem. Dan voelde hij zich enorm verantwoordelijk voor het resultaat en speelde hij, zoals hij dat noemde, ‘strak op de bal’ om het team te laten leveren. Dan ging hij volledig voor resultaat en wilde daarbij niets aan het toeval over laten. Van humor en passie was in die rol weinig te merken. Hij kwam zakelijk, formeel en strak over.

En steeds vaker liep hij daarbij tegen grenzen aan. Ontstonden er weerstand en conflicten rond zijn aanpak en manier van communiceren. Waardoor hij, ondanks zijn verantwoordelijkheidsgevoel en strakke aansturing, aan effectiviteit begon te verliezen. En binnen het project was er niemand, geen teamlid, opdrachtgever of vertrouweling, met wie hij zijn zorgen daarover kon delen.

Bordjes draaiend houden

Ik kom in mijn praktijk ook regelmatig een variant hierop tegen: de projectleider die, vanuit dat zelfde verantwoordelijkheidsgevoel, zelf steeds harder gaat werken. Brandjes blust en achter iedereen aan rent. Alles in het werk stelt om iedereen bij de les te houden, alle actiepunten op zijn of haar lijstje laat landen en alle bordjes draaiend probeert te houden.

Met als gevolg dat to do-lijstjes steeds langer worden. Het werk steeds zwaarder voelt en alle ruimte voor creativiteit, reflectie en fun is verdwenen.

Eenzaamheid in projecten

Ook al zijn het op het oog twee totaal verschillende projectleiders, het resultaat is in beide gevallen hetzelfde: de projectleider heeft het gevoel er helemaal alleen voor te staan.

Beide projectleiders hebben de beste intenties. Ze willen dat het goed gaat. Dat er resultaat wordt geboekt. Ze nemen verantwoordelijkheid. En toch voelen ze zich eenzaam in het project en zien ze op zondagavond op tegen de nieuwe werkweek.

Wat gaat er fout? Ik noem 3 belangrijke oorzaken die ten grondslag liggen aan de eenzaamheid van de projectleider.

1.  Op de drempel van je werk je professionele pak aantrekken. Herken je dit? Mensen die in hun vrije tijd warme, joviale en sociale groepsdieren zijn die op het werk veranderen in dominante, formele of arrogante Professionals?

Als projectleider – en in vrijwel alle andere takken van sport – werkt het niet om je persoonlijkheid thuis of in de auto achter te laten. Natuurlijk kun je op je werk niet 100% zo gedragen als thuis of onder vrienden. Maar niemand komt weg met een gebrek aan authenticiteit. Bovendien maak je het jezelf veel moeilijker als je handelt vanuit wat je denkt dat er van je verwacht wordt, in plaats van wat er bij je past.

Je maakt het jezelf veel moeilijker als je handelt vanuit wat je denkt dat er van je verwacht wordt, in plaat van wat er bij je past.

Mensen hebben een radar voor onnatuurlijk gedrag. En of dat gedrag nu drammerig en strak of juist overdreven empathisch is, mensen voelen het haarscherp aan als je niet authentiek bent. En lopen dan het liefst met een bochtje om je heen, omdat ze niet weten wat ze aan je hebben.

2. Alleen de kar trekken. Vanuit nobele intenties willen projectleiders weleens teveel naar zich toe trekken. Ze willen controle houden, alle deadlines halen of in de aanpak helemaal vasthouden aan hun eigen visie.

Het gevolg is dat deze projectleider lastig kan delegeren en alle apen op de schouders neemt. Dat wordt na verloop van tijd loodzwaar én voelt eenzaam. Bovendien gaat het voorbij aan iets belangrijks: je ontneemt de organisatie de kans op het nemen van verantwoordelijkheid voor de implementatie. De implementatie die een verandering teweeg brengt waar zij, zodra het project klaar en de projectleider vertrokken is, eigenaar van zijn.

Je ontneemt de organisatie de kans op het nemen van verantwoordelijkheid voor de implementatie

3. Oogkleppen. In alle hectiek rond deadlines, een strak budget en allerlei rapportage wensen van opdrachtgever en stuurgroep vergeet een projectleider nog weleens de omgeving. Terwijl de wereld ook om het project gewoon door draait. En allerlei ontwikkelingen in de context invloed kunnen hebben op het resultaat van deze super gefocuste projectleider.

Een projectleider die niet nieuwsgierig is naar wat er om het project gebeurt en op een eiland opereert, verliest verbinding. Niet alleen met de organisatie, maar ook met het team, dat vaak naast een projectrol óók nog een rol speelt in de ‘andere’ context.

Op het moment dat deze projectleider weer opkijkt van de bal, bestaat het risico dat hij zijn teamleden en stakeholders onderweg is kwijtgeraakt.

Het goede nieuws

Het is niet zo gek dat er een hoop eenzaamheid wordt ervaren. Je zou er bijna droevig van worden. Maar het goede nieuws is: zodra je je als projectleider bewust bent van deze drie mogelijke valkuilen, kun je direct een eerste stap zetten om het anders aan te pakken. En zo weer in verbinding te komen met je team, je stakeholders en de organisatie.

Meld je hier aan voor het gratis webinar De Ontspannen Projectleider. Daarin leer je hoe je met meer ontspanning, ruimte en plezier succesvolle projecten leidt.

Wil je dagelijkse inspiratie? Like De Implementatiedokter op Facebook.