De andere kant van het Nieuwe Normaal

“We moeten allemaal wennen aan het Nieuwe Normaal.” Ik hoorde het onze minister-president de afgelopen tijd meermaals zeggen en ik hoor het ook vaak in de organisaties waar ik voor werk. Kennelijk moeten we een tijd van veranderingen afronden met een ‘nieuw normaal’. Maar daar zit een keerzijde aan.

Als er één wetmatigheid is waar je altijd op kunt rekenen, dan is het dat er tijdens verandering onrust ontstaat. We zijn allemaal gewoontedieren. Op het moment dat er panelen gaan schuiven in ons dagelijkse leven geeft dat gevoelens van onzekerheid en een gebrek aan controle. Zeker als we niet om die verandering hebben gevraagd of hem niet zelf hebben geïnitieerd, zullen we van alles ondernemen om het ‘oude normaal’ vast te houden. Niks mis mee. Sterker nog: dat gedrag heb je nodig bij verandering!

Turbulentie

Als een verandering is afgerond dan betekent het dat de turbulentie afneemt en de boel weer een beetje stabiliseert. Mensen kunnen uit de voeten met dat wat nieuw en anders is. En ja, dat kan inderdaad het gevoel geven van een ‘nieuw normaal’. Alleen: de term ‘nieuw normaal’ wekt de indruk dat je, zodra de turbulentie afneemt, een eindstation hebt bereikt. Dat er een einde is gekomen aan de beweging en dat nu alles voortaan zo blijft. Maar dat is niet zo. En dat moet je ook niet willen.

Normaal is het gemiddelde van alle afwijkingen

Alles is altijd in beweging, óók wat we normaal vinden. ‘Normaal’ is eigenlijk niets meer dan het gemiddelde van alle afwijkingen op een bepaald moment in de tijd. Vroeger vonden we het normaal dat vrouwen geen kiesrecht hadden. Later dat er overdag alleen maar testbeeld op tv was of dat er geen gordels in auto’s zaten. Daarnaast hebben we allemaal een uniek filter waarmee we wegen wat we als normaal beschouwen, en wat niet. Daardoor kan jouw normaal behoorlijk afwijken van mijn normaal. Daar is niets mis mee.

Maar als we een ‘nieuw normaal’ als een gewenste uitkomst nemen van een verandering, dan is het alsof we de tijd op een bepaald punt willen laten stollen. Alsof er een bestemming zou zijn waarbij de dynamiek tot stilstand komt en voortaan alles zo blijft. Dat is niet alleen een utopie, maar het is ook onwenselijk.

Systeem

Elke organisatie, elk team, elke groep mensen vormt met elkaar een systeem: een levend organisme met eigen tradities, eigen waarden, eigen verhalen en een eigen cultuur. Systemen geven betekenis aan wat er in hun omgeving gebeurt door elkaar daar verhalen over te vertellen, door er een eigen stempel op te drukken en te onderzoeken wat de ‘rekbaarheid’ is van de huidige realiteit. Dat is nodig om verandering eigen te maken, om het te integreren in het functioneren van het systeem.

Maar daardoor wordt een nieuw normaal dus per definitie dynamisch: zodra je het aan het systeem ‘overdraagt’, gaat het ermee aan de slag (of: aan de haal). Het zal er een eigen ‘nestgeur’ aan willen geven, er een eigen draai aan gaan geven, het inpassen op een manier die aansluit bij de cultuur en de waarden die er leven.

Systemen die dat niet doen zijn levenloze systemen. Vaak is er dan sprake van bevriezing: mensen zijn angstig, lethargisch of moegestreden en durven niet in beweging te komen. Of hebben het gewoonweg opgegeven.

In tegenstelling tot wat we soms denken of beweren, zitten we dus eigenlijk nooit in een in een veranderproces met een kop en een staart. Verandering is nooit klaar. We leven in continue verandering, alleen zit er af en toe een stroomversnelling, een onverwachte omleiding of verrassende tussenbestemming in.

Daarom is het prima om te navigeren naar een beeld van een ‘nieuw normaal’, als we maar voldoende beseffen dat we er hooguit even een koffiepauze houden en dan weer verder reizen naar het volgende ‘nieuwe normaal.

 

Luister naar De Nieuwe Leiders Podcast

Veranderde tijden vragen om ander leiderschap. In De Nieuwe Leiderspodcast neem ik je mee op onderzoek naar hoe we nieuwe vormen van leiderschap kunnen ontwikkelen in organisaties, teams en – niet in de laatste plaats – onszelf. Samen herschrijven we de definitie van leiderschap. Je kunt hem hier beluisteren of via je favoriete podcast app.
 

DE NIEUWE LEIDERS PODCAST

5834

Ook interessant voor je

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.